Phnom Pehn – de Killing Fields van de Khmer Rouge

Het is ongeveer 6 uur rijden van Siem Reap naar Phnom Pehn, de hoofdstad van Cambodja. Het kan ook per boot maar dan doe je er heel wat langer over en het is een stuk duurder. Onze busrit daarentegen kost slechts 8 dollar en de airconditioning in combinatie met de volledige collectie Ricky Gervais podcasts maken de rit bijna aangenaam. Phnom Pehn is luid, vuil, druk en drukkend warm. Het verkeer is een grote chaos en de (recent geplaatste?) verkeerslichten lijken enkel een ceremoniële rol te spelen. Het is in deze stad dat de troepen van de Khmer Rouge in 1975 binnenmarcheerden – ter bevrijding van de stad. Enkele uren later reeds werden honderdduizenden bewoners echter naar de omliggende velden gebracht. Pol Pot, Brother number 1 van de partij, wilde van Cambodja een Maoistische, agrarische maatschappij maken. Individualiteit en vrijheid moesten plaatsmaken voor foltering, verdachtmaking en genocide. Tussen 1975 en 1979 richtte het schrikbewind van de Khmer Rouge het land volledig ten gronde. Bijna twee miljoen Cambodianen kwamen om – van honger en ontbering, in de folterkampen of in de bekende Cambodiaanse Killing Fields net buiten de stad.

Vandaag bezochten we het gebouw dat tijdens het Khmer Rouge bewind gebruikt werd als verzamelplaats van vermeende dissidenten. In dit voormalige schoolgebouw werd iedere Cambodiaan die links of rechts durfde te kijken, opgesloten, gefolterd en na (afgedwongen) bekentenis naar de de Killing Fields gedeporteerd om daar vermoord en in een massagraf gedumpt te worden. We lopen, samen met enkele andere toeristen stomgeslagen door de kamers en gangen. Er hangen foto’s en tekstplaten. We hebben net een film te zien gekregen over hoe het er hier vroeger aan toeging en de sereniteit die er nu heerst onderstreept de gruwel die hier ooit plaatsvond. Ik ben erg aangedaan; vind de moed niet om mijn bezoek verder te zetten en wacht op een bank op Ines. Bij het verlaten van het gebouw valt des te meer op hoe snel de Cambodianen hun leven weer op gang hebben getrokken. Het is al laat in de middag maar we trekken toch nog naar de Killing Fields, zo’n 17 kilometer buiten de stad. We zijn er de enige bezoekers. Enkele putten wijzen op de opgegraven massagraven. Een centrale pagode herbergt de duizenden schedels die als curiosa tentoongesteld worden. Tijdens de terugrit naar de stad wriemelen we ons tussen de onaflatende stroom bromfietsers. De totale armoede langs de kant van de weg maakt duidelijk dat dit land, hoe ver het al gekomen is, nog een lange weg af te leggen heeft.

Vanavond eten we in restaurant Friends, uitgebaat door een NGO-medewerker die er straatkinderen de kans op een opleiding geeft. De bediening (en het eten) is er fantastisch. Morgen, donderdag, vertrekken we voor een vierdaagse tocht door de Mekong delta die eindigt in Ho Chi Minh – ook wel bekend als Saigon. Als ik mijn “eyo technology” daar ergens op het internet kan aansluiten, kan je het verslag daarover rond 8 februari lezen.

Dikke kussen

Ines en Kristof